Wagi i miary

Status zagrożenia

Opis zwierzęcia

Motylica wątrobowa (Fasciola hepatica) to pasożyt wewnętrzny należący do gatunku płazińców z klasy przywr. Jest to jeden z najbardziej znanych i szeroko rozpowszechnionych pasożytów, atakujący głównie wątrobę i drogi żółciowe swoich żywicieli, które najczęściej stanowią bydło i inne zwierzęta hodowlane, chociaż może on również infekować ludzi, powodując chorobę zwaną fascjolozą.

Motylica wątrobowa ma płaskie, liściaste ciało, które osiąga długość od 2 do 3 cm i szerokość około 1 cm. Jej ciało jest pokryte zewnętrzną warstwą zwaną tegumentem, który chroni pasożyta przed trawieniem przez system odpornościowy żywiciela. Charakteryzuje się dwiema przyssawkami - jedną znajdującą się w okolicy ust (przyssawka oralna) i drugą na brzusznej stronie ciała (przyssawka brzuszna), które umożliwiają jej przyczepienie się do tkanek żywiciela i pobieranie pokarmu.

Cykl życiowy motylicy wątrobowej jest skomplikowany i wymaga dwóch żywicieli: głównego, którym zazwyczaj jest ssak (np. owca, krowa, rzadziej człowiek) oraz pośredniego, którym jest słodkowodny ślimak z rodzaju Galba lub Fossaria. Pasożyt rozpoczyna swój cykl życiowy jako jajo, wydalane z kałem zakażonego żywiciela głównego. Jaja muszą dostać się do wody, aby mogły się rozwijać. W odpowiednich warunkach środowiskowych z jaj wykluwają się larwy zwane miracydiami, które muszą znaleźć i infekować ślimaka pośredniego. W ciele ślimaka larwy przekształcają się w kolejne stadium zwane sporocystami, a następnie w redie i ostatecznie w cercarie, które opuszczają ślimaka i aktywnie poszukują żywiciela głównego. Cercarie mogą przekształcić się w metacerkarie na roślinach wodnych lub innych powierzchniach w pobliżu wody, gdzie mogą być połknięte przez żywiciela głównego. W jego wątrobie metacerkarie osiągają dojrzałość płciową, zamykając cykl życiowy.

Infekcja motylicą wątrobową może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych u zakażonych zwierząt, w tym do uszkodzenia wątroby, niedożywienia, a nawet śmierci. U ludzi fascjoloza może objawiać się różnorodnie, od łagodnych symptomów po poważne uszkodzenie wątroby i dróg żółciowych.

Zapobieganie fascjolozie polega głównie na kontrolowaniu populacji ślimaków pośrednich, unikaniu spożywania surowych lub niedostatecznie przetworzonych roślin wodnych oraz na leczeniu zwierząt hodowlanych środkami przeciwpasożytniczymi. Pomimo tych środków, motylica wątrobowa pozostaje znaczącym problemem w wielu częściach świata, zwłaszcza w regionach o wilgotnym klimacie, które sprzyjają rozwojowi cyklu życiowego tego pasożyta.