Wagi i miary
Status zagrożenia
Opis zwierzęcia
Kątnik większy (Eratigena atrica), znany również pod starszą nazwą Tegenaria atrica, jest jednym z największych i najbardziej rozpoznawalnych pająków zamieszkujących Europę, w tym Polskę. Jego obecność często budzi niepokój ze względu na imponujące rozmiary, jak na standardy pająków spotykanych w domach i piwnicach. Kątnik większy jest jednak zwierzęciem, które zasługuje na uwagę nie tylko ze względu na swój wygląd, ale także interesujące zachowania i rolę w ekosystemie.
Cechy morfologiczne tego pająka są typowe dla jego rodziny. Ciało kątnika większego podzielone jest na dwie główne części: prosomę (głowotułów) i opistosomę (odwłok). Głowotułów jest stosunkowo duży, pokryty ciemniejszymi znaczeniami, które mogą służyć pająkowi do maskowania się wśród liści i mchów. Oczy rozmieszczone są w dwóch rzędach, co jest charakterystyczne dla tej rodziny pająków. Odwłok jest duży, o kształcie owalnym, zazwyczaj jasnobrązowy lub szarobrązowy z charakterystycznym, choć nie zawsze wyraźnym, wzorem. Nogi są długie i silne, zakończone pazurkami, co umożliwia pająkowi sprawne poruszanie się po różnych powierzchniach, w tym pionowych ścianach i sufitach.
Kątnik większy jest znany z budowania dużych, lejkowatych sieci, które służą mu zarówno jako schronienie, jak i pułapka na zdobycz. Sieć taka jest zazwyczaj umieszczona w zacienionych, wilgotnych miejscach, takich jak piwnice, szopy czy spodnie części drzew i krzewów. Pająk spędza większość czasu w ukryciu, czekając na ofiarę, którą stanowią głównie mniejsze owady. Gdy zdobycz wpadnie do sieci, kątnik błyskawicznie wychodzi ze swojego kryjówki, aby ją obezwładnić i spożyć.
Mimo swojego czasem groźnego wyglądu, kątnik większy nie jest niebezpieczny dla człowieka. Jego jad, choć skuteczny wobec zdobyczy, nie jest szkodliwy dla ludzi, a ukąszenia są niezwykle rzadkie i zazwyczaj mają miejsce tylko w sytuacji, gdy pająk czuje się bezpośrednio zagrożony.
Rozmnażanie kątnika większego jest procesem, który także zasługuje na uwagę. Samica składa jaja w kokonie, który umieszcza w bezpiecznym, ukrytym miejscu. Kokon jest strzeżony przez samicę, co świadczy o jej instynkcie macierzyńskim. Młode pająki, które wyklują się z jaj, przez pewien czas pozostają w pobliżu matki, zanim rozpoczną samodzielne życie.
Kątnik większy, mimo że często niechciany gość w naszych domach, pełni ważną rolę w ekosystemie jako kontroler populacji mniejszych owadów. Jego obecność wokół ludzkich siedzib można więc uznać za korzystną, zwłaszcza że pomaga ograniczać liczbę owadów, które mogą być uciążliwe lub szkodliwe dla człowieka.
Mapa występowania