Dane biologiczne

Status zagrożenia

Opis zwierzęcia

Pstrąg potokowy (Salmo trutta), znany również jako pstrąg brunatny, to gatunek ryby słodkowodnej należący do rodziny łososiowatych. Jest to ryba o dużym znaczeniu gospodarczym i ekologicznym, popularna wśród wędkarzy ze względu na jej walory smakowe oraz wyzwanie, jakie stanowi jej połów. Pstrąg potokowy jest szeroko rozpowszechniony w Europie, od Półwyspu Iberyjskiego po Skandynawię i Rosję, a także został introdukowany do wielu innych części świata, w tym do Ameryki Północnej i Australii.

Wygląd zewnętrzny pstrąga potokowego jest charakterystyczny i zmienny, w zależności od środowiska, w którym żyje. Zazwyczaj jego ciało pokryte jest ciemnymi plamami na tle, które może wahać się od złocisto-żółtego do oliwkowo-zielonego. Wzdłuż boków ryby mogą przebiegać jaśniejsze pasy. Brzuch jest zwykle jaśniejszy, od białego do żółtawego. Pstrągi z zimniejszych wód mają zwykle bardziej wyraziste ubarwienie. Dorosłe osobniki mogą osiągać długość do 60 cm, choć większość złowionych ryb jest mniejsza.

Pstrąg potokowy preferuje chłodne, dobrze natlenione strumienie i rzeki z czystą, bieżącą wodą. Jest to gatunek terytorialny, który często zasiedla określone odcinki rzeki, broniąc ich przed innymi rybami. W jego diecie dominują owady wodne (zarówno larwy, jak i dorosłe formy), małe ryby oraz skorupiaki. W zależności od dostępności pokarmu i warunków środowiskowych, dieta pstrąga potokowego może być bardzo zróżnicowana.

Rozród pstrąga potokowego ma miejsce w późnej jesieni lub wczesnej zimie. Samice wybierają żwirowe miejsca na dnie rzeki, gdzie kopią doły, w których składają ikrę. Samce następnie zapładniają złożone jaja. Po zapłodnieniu samica przykrywa ikrę żwirem, chroniąc ją przed drapieżnikami i zapewniając odpowiednią cyrkulację wody. Wylęg następuje po kilku tygodniach, w zależności od temperatury wody.

Pstrąg potokowy jest gatunkiem długowiecznym, może żyć nawet do 20 lat, choć większość osobników nie osiąga takiego wieku z powodu intensywnego połowu, drapieżnictwa oraz zmian w środowisku naturalnym. Jest to ryba o wysokich wymaganiach środowiskowych, szczególnie wrażliwa na zanieczyszczenie wód, co czyni ją wskaźnikiem zdrowia ekosystemów wodnych.

Współcześnie, ze względu na spadek populacji w wielu regionach, prowadzone są programy hodowlane i reintrodukcyjne mające na celu odbudowę lokalnych populacji pstrąga potokowego. Działania te obejmują zarówno ochronę naturalnych siedlisk, jak i sztuczne rozmnażanie w celu wsparcia dzikich populacji. Pstrąg potokowy, jako gatunek ceniony przez wędkarzy, jest również obiektem działań mających na celu promowanie zrównoważonego rybołówstwa i turystyki wędkarskiej, co przyczynia się do ochrony tego wyjątkowego gatunku ryby.